18 Şub 2009 ASP.NET Caching(Önbellekleme) – Output Caching Kategori: ASP.NET Etiketler: ASP.NETASP.NET 2.0 3 Yorum Merhaba arkadaşlar bu makalemizde ASP.NET ile performans için çok önemli bir konu olan Caching mekanizmasın da Output Caching’i inceliyor olacağız.Web uygulamaları geliştirirken en önemli konulardan bir tanesi performanstır. ASP.NET ile web uygulaması geliştirirken yapılan uygulamanın daha performanslı çalışması için Caching(Önbellekleme) Mekanizması kullanılır. Caching ile sayfanın HTML çıktısının tamamı yada belli bir kısmı bellekte saklanır. Böylece HTML derlenip, tekrar tekrar oluşturulmak yerine bellekten alınarak kullanıcıya iletilir. Bu sayede hem serverdaki trafik azalır hem de gelen isteğin değerlendirilip HTML’in yeniden üretilmesi sırasında kaybedilen zaman kazanılmış olur. HTML çıktısının tamamını önbellekleyebileceğimiz gibi belli bir kısmını da önbellekleyebiliriz. Önbelleklediğimiz bir alan içerisinde de belli bir alanı dinamik hale getirebiliriz. İlk olarak sayfa çıktısının tamamının nasıl önbellekleneceğine bakalım.Output Caching (HTML çıktısının önbelleklenmesi)Output Caching ile sayfanın tamamının belli bir süre içerisinde önbelleklenmesini sağlayabiliriz. Böylece sayfa önbelleğe alındıktan sonra bir sonraki ziyarette HTML önbellekten alınarak kullanıcıya gösterilecek. (Bir sonraki ziyaretin de önbellekleme süresi içerisinde olması gerekiyor)Sayfayı önbelleklenebilmesi için sayfamıza OutputCache direktifini(Directive) eklememiz gerekiyor. Örnek kullanım;<%@OutputCache Duration="300" Location="Any" VaryByParam="none" %> Burada ilk göze çarpan Duration ve Location özellikleridir. Duration özelliği saniye cinsinden sayfanın cache’de ne kadar tutulacağına belirliyor. Location özelliği de sayfanın nerede önbellekleneceğini belirten bir enum sunuyor, bu enumun varsayılan değeri Any’dir. OutputCacheLocation Enum’unun alabileceği değelerAny Önbellekleme, isteği yapan Client, Proxy Server yada isteğin yapıldığı server üzerinde olur.ClientÖnbellekleme, isteği yapan Client’ de olur.DownStreamÖnbellekleme, isteği yapan Client’de ve Proxy Server üzerinde olur.NoneÖnbellekleme yapılmaz.ServerÖnbellekleme, isteğin yapıldığı Server üzerinde olur.ServerAndClientÖnbellekleme, isteği yapan Client’de ya da isteğin yapıldığı Server üzerinde olur. Şimdi bir ASP.NET sayfası açalım. Sayfa direktiflerine OutputCache direktifini ekleyelim. Sayfamız 300 saniye boyunca önbelleklenecek. <%@OutputCache Duration="300" Location="Any" VaryByParam="none" %> Sayfanın Page_Load eventine de aşağıdaki kodu yazalım.protectedvoid Page_Load(object sender, EventArgs e){Response.Write(DateTime.Now.ToString());} Sayfa çalıştığında ilk istek değerlendirilecek ve o anki tarih ve saat bilgisi ekrana gelecek. Bundan sonra yapılacak istekler de 300 saniye boyunca önbelleklenmiş veri ekrana gelecek. 300 saniye sonunda da yeni tarih ve saat ekranda gösterilecek. İlk İstek 300 Sn içindeki istekler 300 Sn Sonra 2009-02-18 12:21:00 2009-02-18 12:21:00 2009-02-18 12:26:00Bu şekilde çıktıyı önbelleğe aldık, peki ya sayfamıza QueryString’den gelen değerlere göre farklı bilgi içeriyorsa ne olacak? İşte bu durumda her QueryString anahtarı için ayrı ayrı çıktıların önbelleklenmesi sağlayan VaryByParam özelliğini kullanıyoruz. <%@OutputCache Duration="300" Location="Any" VaryByParam="KategoriID" %> QueryString’den gelen KategoriID anahtarının değerine göre önbellekleme yapılır.<%@OutputCache Duration="300" Location="Any" VaryByParam="KategoriID,Dil" %> QueryString’den gelen KategoriID ve Dil anahtarlarının değerlerine göre önbellekleme yapılır. <%@OutputCache Duration="300" Location="Any" VaryByParam="*" %> QueryString’den gelen tüm anahtarların değerine göre ayrı ayrı önbellekleme yapılır. Fragment Caching(Belli bir kısmının önbelleklenmesi) Sayfanın tamamı yerine sadece belli bir kısmının da güncellenmesini sağlayabiliyoruz demiştik. Örneğin bir haber sitemiz var. Ana sayfasında da anlık değişebilecek bölümler vardır. Fakat bazı bölümler de sabittir. İşte biz sadece sabit olan bölümleri önbelleğe almak istiyorsak bunun için Fragment Caching’i kullanmalıyız. Bunun için de bu bölümler için User Control yapıp, oluşturduğumuz User Control içerisinde önbellekleme işlemi yapacağız. Şimdi bir User Control oluşturup, onu yeni bir sayfaya ekleyelim. UserControl içine de bir label ekleyelim. Son olarak da UserControl’ün direktiflerine OutputCache direktifini ekleyelim.MyUserControl.ascx<%@Control Language="C#" AutoEventWireup="true" CodeFile="MyUserControl.ascx.cs" Inherits=" MyUserControl " %> <%@OutputCache Duration="300" VaryByParam="none" Shared="true"%><asp:LabelID="Label1" runat="server" Text="Label"></asp:Label> Kod tarafında da o anki tarih ve saati Label’a atayalım.MyUserControl.ascx.csprotectedvoid Page_Load(object sender, EventArgs e){Label1.Text = DateTimeTime.Now.ToString();} Şimdi UserControl’ü ekleyeceğimiz ASP.NET sayfasına geçelim. Bir label ekleyelim ve Page_Load eventin de o anki tarih ve saati label’a atayalım.FragmentPage.aspx.csprotectedvoid Page_Load(object sender, EventArgs e){Label1.Text = DateTime.Now.ToString(); } Sayfaya gelen talepleri ve ekran dan çıkan saat bilgilerini inceleyelim. İlk İstek 300 Sn içindeki istekler 300 Sn Sonra Page 2009-02-18 12:21:00 2009-02-18 12:22:01(Örneğin) 2009-02-18 12:26:00 UserControl 2009-02-18 12:21:00 2009-02-18 12:21:00 2009-02-18 12:26:00Yukarıdaki tabloda da görüldüğü gibi Page.aspx’ gelen tüm istekler önbellekleme yapılmadan kullanıcıya aktarılıyor. UserControl içinde ise ilk istek sonrasında 300 saniye boyunca önbellekteki veri kullanıcıya gösteriliyor. Önbellekleme süresi sona erdikten sonra da yeni çıktı oluşturuluyor.UserControl nerelerde kullanılmışsa kullanıldığı her yer için ayrı ayrı çıktısı bellekte saklanır. Shared özelliğini True yaparak, tüm sayfalar için tek bir çıktı bellekte saklanır. Substitution Caching(Önbelleklenen alanın dinamik hale getirilmesi)Bazı durumlarda önbelleklenen bir sayfanın belli bir kısmının dinamik hale getirilmesi gerekir. Bunu yapabilmek için de Substitution Caching’i kullanıyoruz.Önbellekleme yapılmış bir sayfa içinde dinamik alan oluşturabilmek HTML tarafında Substitution kontrolünü yada HttpResponse sınıfının WriteSubSubstitution metodunu kullanmak zorundayız. Her ikisi de bizden, parametre olarak HttpContext sınıfını alan, geriye string döndüren static bir metot bekliyor.Öncelikle Page_Load’da tarih ve saati ekrana yazdıralım, sonrasında ise Static olacak Tarih metodumuzu yazalım. protectedvoid Page_Load(object sender, EventArgs e){Response.Write(DateTime.Now.ToString());} protectedstatic string Tarih(HttpContext context){returnDateTime.Now.ToString();} Şimdi HTML tarafında önbelleklenecek ve dinamik olacak alanımızı belirleyelim. <%@Page Language="C#" AutoEventWireup="true" CodeFile="SubstitutionCaching.aspx.cs" Inherits="SubstitionCaching" %>// Sayfa 300 saniye boyunca önbelleklenecek…<%@OutputCache Duration="300" VaryByParam="none" %><!DOCTYPEhtml PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd"><htmlxmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml"><headrunat="server"><title>Substitution Caching</title></head><body><formid="form1" runat="server"><div> // Dinamik olacak alan, Substitution kontrolü dinamik içerik oluşturabilmek için static bir metot bekliyor. Bekleyen özelliği de MethodName’dir. <asp:Substitution ID="Substitution1" runat="server" MethodName="Tarih"/> // Yada<%Response.WriteSubstitution(new HttpResponseSubstitutionCallback(Tarih)); %> </div></form></body></html> Şimdi de önbelleklenen ve dinamik hale getirilen alanların değerlerine bakalım. İlk İstek 300 Sn içindeki istekler 300 Sn Sonra Page 2009-02-18 12:21:00 2009-02-18 12:22:00 2009-02-18 12:26:00 DinamikAlan 2009-02-18 12:21:00 2009-02-18 12:21:01(Örneğin) 2009-02-18 12:26:00Caching mekanizmasını kullanarak sayfalarımızın daha performanslı çalışmasını sağladık JMakalenin sonuna geldik, başka bir makalede görüşmek üzere… Sem GÖKSU www.semgoksu.com | www.yazilimgunlugu.com sem.goksu@yazilimgunlugu.com Kaynaklarmsdn.com Yorum (3) a / 19.2.2009 17:57:35 eywallah saolasın serdar şengül / 10.7.2014 22:14:07 Merhaba konu güzel anlatmışsınız ancak Substitution kısmını anlamadım zaten bir üstünde dinamik değişen verileri sabit sayfadan ayırmak için sabitleri ucontrol içine değişenleri ise sayfa içine attınız ( not: bunun tam tersi olabilirmi ? ) devam edersek Substitution da yukarda yazdığım örneğin aynısı değilmi ? Bazı durumlarda önbelleklenen bir sayfanın belli bir kısmının dinamik hale getirilmesi gerekir bu cümleyi biraz açarmısınız teşekkürler Yusuf ŞİMŞEK / 25.6.2016 17:21:09 Paylaşım için teşekkürler. Yorum Yaz * Ad Soyad: * Email: * Message:
Yorum (3) a / 19.2.2009 17:57:35 eywallah saolasın serdar şengül / 10.7.2014 22:14:07 Merhaba konu güzel anlatmışsınız ancak Substitution kısmını anlamadım zaten bir üstünde dinamik değişen verileri sabit sayfadan ayırmak için sabitleri ucontrol içine değişenleri ise sayfa içine attınız ( not: bunun tam tersi olabilirmi ? ) devam edersek Substitution da yukarda yazdığım örneğin aynısı değilmi ? Bazı durumlarda önbelleklenen bir sayfanın belli bir kısmının dinamik hale getirilmesi gerekir bu cümleyi biraz açarmısınız teşekkürler Yusuf ŞİMŞEK / 25.6.2016 17:21:09 Paylaşım için teşekkürler.
serdar şengül / 10.7.2014 22:14:07 Merhaba konu güzel anlatmışsınız ancak Substitution kısmını anlamadım zaten bir üstünde dinamik değişen verileri sabit sayfadan ayırmak için sabitleri ucontrol içine değişenleri ise sayfa içine attınız ( not: bunun tam tersi olabilirmi ? ) devam edersek Substitution da yukarda yazdığım örneğin aynısı değilmi ? Bazı durumlarda önbelleklenen bir sayfanın belli bir kısmının dinamik hale getirilmesi gerekir bu cümleyi biraz açarmısınız teşekkürler